De tekenen hingen aan het begin van het jaar al aan de wand, maar dat dit het laatste jaar van het tijdschrift ACE ging worden, dat konden maar weinigen vermoeden.
Het nieuwe jaar begon al “goed” met het plotselinge ophouden van de samenwerking met GRAS. Een nieuwe groep Gilze-Rijen spotters had besloten om GRAS nieuw leven in te blazen, inclusief een nieuw blad. Op zich prima natuurlijk, maar de communicatie daarover met SGE liet nogal te wensen over. Men was blijkbaar de gemaakte afspraken van een jaar eerder vergeten, of misschien waren de nieuwe mensen er gewoon niet van op de hoogte. Het leek haast wel of “men” vond dat SGE / ACE de movements van Gilze-Rijen brutaal had afgepakt, en dat “men” die nu weer zonder noodzakelijk overleg, als rechtmatige eigenaar terug claimde. Aan de SGE kant voelde de gang van zaken vooral als “stank voor dank” voor het afgelopen jaar en het in leven houden van GRAS. Gelukkig was alles weer snel vergeten en vergeven.
De reiscommissie was flink op stoom, met een stuk of 30(!) basisbezoeken in de planning voor 1995. Maar ook de drijvende krachten achter al deze bezoeken hadden aangegeven dat dit niet vol te houden was, en dat men zich ook meer wilde gaan richten op andere zaken, met andere woorden minder op het regelen van basisbezoeken specifiek voor SGE. Meer donkere wolken aan de horizon dus, vooral voor de ACE aangezien minder of geen basisbezoeken slecht nieuws betekende voor het aantal betalende leden. Maar voor het zover was, wist de reiscommissie nog wel mooie huzarenstukjes uit de hoge hoed te toveren, met als absoluut hoogtepunt een week lang basisbezoeken in Portugal en Spanje!
Deze pagina verteld over hoe ik het SGE / ACE jaar 1995 heb beleefd. Niet per se zoals de andere redactieleden, bestuursleden, de reiscommissie en andere medewerkers het zich mogelijk herinneren. Graag hoor ik het als de meningen blijken te verschillen.
Vooral mijn motivatie indertijd om te stoppen is zoals die bij mij, inmiddels bijna 30 jaar lang, is blijven hangen.
Grappig is wel dat ik deze pagina, naar gelang ik de laatste ACE’s ben gaan scannen en lezen, meerdere malen flink heb moeten herschrijven, omdat mijn herinnering toch net iets anders bleek te zijn dan wat blijkbaar de werkelijkheid was…
Dit jaar had de redactie iets minder te klagen over het aantal aangeleverde artikelen, echter betrof het hier eigenlijk uitsluitend tripverslagen. Meer dan welkom uiteraard, maar het betekende wel dat het blad minder en minder gevuld werd met aan SGE, het vliegveld Eindhoven en de regio gerelateerde artikelen, en meer met vaak (zeker voor die tijd) “exotische” tripverslagen. De oktober editie van 1995 is daar een mooi voorbeeld van. Hoe bijzonder die trips ook waren, hoe leuk verteld en hoe gedegen onderzocht, het zal veel leden niet per se hebben aangesproken.
Elke twee maanden een goed gevuld blad produceren werd voor de in plaats van groeiende juist krimpende redactie keer op keer een nog grotere uitdaging, of zeg maar gerust worsteling. Zelden is in zulke zaken slechts één reden de oorzaak, en dat gold net zo goed voor de ACE:
- Tijd. “Iedereen heeft het steeds drukker” is van alle tijden, maar dat gold zeker voor het kleine groepje mensen dat voor 95% verantwoordelijk was voor de inhoud, samenstellen, aanleveren en versturen van het blad, elke twee maanden weer. Voor het eerst kreeg de redactie het opeenvolgend niet meer voor elkaar om het blad op tijd te laten verschijnen, een trend die werd ingezet met het laatste nummer van jaargang 1994.
- Het besef dat het niet beter ging worden, en dan met name het uitblijven van nieuwe medewerkers en, buiten de “exotische” tripverslagen (waar overigens bij tijd en wijle ook nog hard aan getrokken moest worden om ze aangeleverd te krijgen) voldoende ingezonden artikelen.
- Ook het ledenaantal van SGE begon weer in te zakken, of groeide in ieder geval niet meer. Behalve dat dit grote financiële gevolgen had, gezien de steeds maar stijgende onkosten, bracht het bij bestuur en redactie ook het gevoel te weeg “voor wie doen we het eigenlijk nog?”
- Motivatie is een belangrijk onderdeel. De al genoemde tijdsdruk en het minder rooskleurige toekomstbeeld droegen daar natuurlijk niet aan bij. Veel leden gaven aan minder behoefte te hebben aan het blad, of in ieder geval “om het even”. Dat gaf ook weinig hoop op nieuwe aanwinst voor de redactie. Het ironische was wel, na het verdwijnen van de ACE, hoeveel mensen tussen neus en lippen door vertelden dat ze het einde van de ACE toch wel echt jammer vonden, en het blad zelfs mistten. Tsja…
- Internet stond nog in de kinderschoenen, maar het was de redactie toen al duidelijk dat dit nieuwe kansen zou gaan opleveren voor SGE én de ACE. Er is binnen de redactie zeker over gepraat om, als gedeeltelijke oplossing voor bovengenoemde problemen, met de ACE “digitaal te gaan”, maar helaas waren de mogelijkheden op dat moment nog beperkt, en zou het nog een paar jaren duren voordat het internet zo gemeengoed was geworden dat iedereen er op aangesloten was. Terugdenkend is het al bijna niet meer voor te stellen dat er een tijd is geweest dat “internet” iets bijzonders was, het met een modem over de telefoonlijn inbellen naar een Bulletin Board (BBS) je boven het gepeupel deed uitstijgen, en nog maar weinigen van het World Wide Web hadden gehoord (laat staan dat ze begrepen wat het te betekenen had, en zou gaan worden)…
Elk ondernemen kent een kantelpunt, tussen (langdurig) succes en falen. Achteraf gezien hebben SGE en ACE dit kantelpunt denk ik nooit bereikt: het aantal leden bleef altijd zorgelijk en daarmee ook de financiële middelen én het aantal potentie nieuwe redactieleden. Ondanks dat het kleine groepje mensen “achter de schermen” twee prima “producten” neer wisten te zetten: SGE en ACE. De ACE heeft nooit het punt bereikt waarop het wat betreft inhoud zelf voorziend werd, met genoeg enthousiaste lezers die zelf ook genegen waren een bijdrage te leveren.
We hebben als reactie in die tijd veel geleerd, en hebben onszelf steeds weten te verbeteren. Het is jammer dat voor de ACE de “digitale revolutie” te laat kwam. Wie weet welke richting wij op waren gegaan als de ACE een paar jaar later nog steeds had bestaan. Waren wij geheel digitaal gegaan? Een forum was er sowieso gekomen, als vervanger óf als aanvulling op het blad. En hoeveel makkelijker zou het elke twee maanden zijn geweest als het niet letterlijk knip- en plakwerk was, maar digitaal samenstellen op de PC, inclusief de foto’s, en digitaal aanleveren aan de drukker? In kleur? Dat is helaas bij gissen en dagdromen gebleven.
Riepen wij in de loop van 1995 in het redactionele stukje nog dat wij voor het volgend jaar genoodzaakt zouden zijn om slechts vier keer per jaar te gaan verschijnen, als er qua leden-aantal en bijdragen aan het blad niets positiefs ging veranderen…in de praktijk is het zover niet eens gekomen. Ik geloof niet dat wij bij het uitkomen van het december nummer van 1995 (ergens in het begin van 1996…) al het besef hadden dat dit echt het allerlaatste nummer zou zijn, maar van jaargang 1996 is het dus niet meer gekomen. En zo ging de ACE dus eigenlijk een beetje als een nachtkaars uit, wat wel jammer is. We hadden er met een (spreekwoordelijke) knal uit moeten gaan misschien, maar helaas was de fut en motivatie daarvoor, op dat moment, ver te zoeken…
Kort na het verschijnen van ACE 1995 / 6 besloot ik er definitief mee te stoppen, het was mooi genoeg geweest.
In mijn beleving, als de voormalig hoofdredacteur én verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de geplaatste artikelen (de een wat meer succesvol dan de ander…), volgde er na mijn besluit een voor SGE beetje rare periode waarin er een uitgeklede ACE verscheen, die op de kaft niet meer “ACE” werd genoemd maar in sommige teksten nog steeds wél. Ik kon er niet met plezier naar kijken. Verdwenen waren de vele artikelen, tripverslagen, en foto’s. Gebleven waren de movements van Eindhoven en het lokale nieuws. Maar ook dit hield het jaar erop te bestaan.
De koning is dood, leve de koning! Anderen pakten uiteindelijk het stokje over en er bleek leven te zijn na Spotting Group Eindhoven: EWAS werd geboren. Persoonlijk vond ik het jammer dat de naam “SGE” daarmee verdween, maar het was niet langer mede mijn beslissing, en ook begrijpelijk dat er gekozen was voor een nieuwe naam bij een nieuw begin. In ’99 verscheen er zowaar een proefnummer van een “ACE-opvolging-waardig” blad, de “Follow Me”. Is het enkel bij dit proefnummer gebleven? Ik weet het eerlijk gezegd niet meer. Ongetwijfeld liep de redactie tegen dezelfde problemen aan als wij een aantal jaren eerder. Uiteindelijk, met het opzetten van het forum op internet, kregen de spotters van Eindhoven (en ver daarbuiten) een toekomst bestendig medium welke tot op de dag van vandaag druk wordt bezocht.
Heeft de ACE dus gefaald? Ik denk van niet! Dat kleine groepje mensen is er zes jaar lang druk mee bezig geweest, en heeft in die tijd een mooi – binnen én buiten SGE – gewaardeerd blad op de deurmat weten neer te leggen. Dat is iets waar ik zelf nog steeds trots op ben. Het huidige EWAS en het online forum zijn voor mijn gevoel zonder meer een waardige en succesvolle opvolger. Maar oh man man, ondanks alle stress en deadlines, wat was de eerste helft van de jaren negentig een mooie tijd met SGE én de ACE, om met trots, plezier en vooral veel jeugdige onschuld aan terug te denken.
ACE 1995 / 1
- Tracker Trader Tracer – deel 3
- Index 1990-1994
- Museums Bad Oeynhausen, Koblenz en Speyer
- Aviation Cosmetics BV
- RAF Movements – augustus 1949
- Spotten in…Oekraine! – deel 2
ACE 1995 / 2
- Welschap in de oorlogsjaren: Oktober – December 1940
- Transall C-160
- Het LADA-team “strikes again” !
- Nörvenich 1977 – Coronet Poker
ACE 1995 / 3
- Basisbezoeken Deelen, Hopsten, Bentlage, Bückeburg en Wunstorf
- Vliegshow 50 jaar bevrijding
- Museu do Ar
- Welschap in de oorlogsjaren: Januari t/m Maart 1941
- Met SGE een weekje naar Portugal
ACE 1995 / 4
- Basisbezoeken Twenthe, Valkenburg en De Kooy
- Open dagen Chièvres, Goetsenhoven, Beauvechain, Ursel, etc.
- Flygvapenmuseum Malmen
- Nie mówie po Polsku…
- De grote “Anton in Zweden” tour
- Sommertider ’95
ACE 1995 / 5
- Basisbezoek RAF Brüggen
- Thrillseekers: Moskou
ACE 1995 / 6
- Basisbezoek Brustum
- Welschap in de oorlogsjaren: April – Juni 1941
- RAF Movements – september/oktober 1949
- De Traffic
- De Urbi et Orbi Tour 1995
Tenslotte…
Zonder de mensen achter de schermen is er geen blad. Twee daar van hebben zich, samen met mij, van het prille begin tot aan het bitterzoete einde, ingezet om elke twee maanden met vele uren zwoegen weer een nieuwe uitgave te maken: Jan-Pieter en Perry. Daarnaast dank aan de vrienden en collega spotters die het aandurfden om een eigen blad te beginnen, er aan bij te dragen en hun naam er aan te verbinden: Frits, Willem, Stephan en Hans. De lijst met namen van diegenen die zich ook op de een of andere wijze hebben ingezet voor SGE en ACE is langer, van bestuurslid, de vrijwilligers van het eerste uur die geheel vrijblijvend de ACE rond gingen brengen, tot aan allen die bijdroegen met tekst en nummers. Ik ga die lijst hier niet opnoemen, maar you know who you are!
Marco